Anton Pieck: zijn leven
Chronologisch overzicht
| 19/04/1895 | Geboren in Den Helder. |
| 1901 | Op zesjarige leeftijd tekenles bij J.B. Mulders in Den Helder. |
| 11/04/1906 | Eerste prijs op een tentoonstelling van huisvlijt (Stilleven, aquarel). |
| 14/05/1906 | Het gezin Pieck verhuisde naar Den Haag. |
| 1909 | Op veertienjarige leeftijd behaalde hij zijn eerste acte tekenen... |
| 1912 | ... en drie jaar later zijn tweede: hij was nu leraar tekenen. |
| 1912 - 1920 | Leraar tekenen aan het instituut "Blik en Vaandrager" in Den Haag |
| 1922 | Gehuwd met Jo van Poelvoorde |
| 1920 - 1960 | 40 jaar tekenleraar aan het Kennemer Lyceum te Overveen |
| 1960 | Pensionering, en alle tijd om zich te wijden aan zijn passies: tekenen, graveren en schilderen |
| 24/11/1987 | Overleden op 92-jarige leeftijd te Overveen |
Als tekenleraar
Anton Pieck werd op 19 april 1895 geboren in Den Helder. Al op jonge leeftijd kreeg hij tekenles: toen hij zes jaar was ging hij samen met zijn tweelingbroer Henri in de leer bij J.B. Mulders in Den Helder. De tekenlessen wierpen snel vruchten af: Anton Pieck won in 1906 – hij was toen tien – een prijs op een tentoonstelling van huisvlijt. Als beloning voor zijn stilleven ontving hij vijf tubes waterverf en een fixeerspuitje. In 1906 verhuisde het gezin naar Den Haag en werd het tekenonderwijs daar voortgezet. Toen Anton Pieck 14 was, behaalde hij zijn eerste acte, op 17-jarige leeftijd zijn tweede. Daarna was hij leraar tekenen. Hij ging lesgeven aan het instituut waar hij zelf in de leer was geweest: Bik en Vaandrager.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Anton Pieck als sergeant gelegerd in Amersfoort en Den Haag. De Amersfoortse tijd heeft diepe sporen nagelaten in het werk van de tekenaar. Hij heeft het oude stadje in zijn vrije uren doorkruist en goed leren kennen. Vele tekeningen en etsen uit die tijd zijn daarvan de stille getuigen. In de laatste stad gaf hij tekenlessen aan soldaten.
In 1920 werd hij tekenleraar aan het Kennemer Lyceum te Overveen. Naast zijn werk op school maakte hij in de tijd die hem overbleef zijn eigen werk. Hij zou daar tot zijn pensionering in 1960 blijven.
Zijn huwelijk
In 1922 trouwde Pieck met Jo van Poelvoorde. Uit hun huwelijk werden drie kinderen geboren, n.l. Elsa, Anneke en Max. Zijn echtgenote overleed in 1983, hun zoon Max drie jaar later.
Na zijn pensionering
Bij zijn pensionering in 1960 werd Pieck benoemd tot Ridder in de orde van Oranje Nassau en twintig jaar later volgde zijn bevordering tot Officier. Pas toen hij stopte met werken kon hij zijn tijd weer zelf indelen. De vrijheid die hij toen kreeg vierde hij met het schilderen van twee bokkingen op een tinnen bord. Hij heeft nog 27 jaar van zijn vrijheid kunnen genieten.
De buste van Anton Pieck door Kees Verkade in Overveen
Een basisschool werd – evenals een hofje en een draaiorgel – naar hem vernoemd. Met medewerking en steun van vele vrienden en bewonderaars werd in 1983 in zijn woonplaats Overveen een borstbeeld onthuld, gemaakt door Kees Verkade.
Na een werkzaam leven overleed Anton Pieck op 24 november 1987 op 92-jarige leeftijd in Overveen.
Verleden als inspiratiebron
Het verleden, vooral de 19e eeuw, inspireerde Anton Pieck. Met de wereld waarin hij leefde heeft hij zich nooit ingelaten; als een romantische eenling in een jachtige samenleving stond hij buiten zijn tijd. Enerzijds kenmerkt zijn werk zich door een geïdealiseerd verleden, anderzijds leefde hij zich uit in de wereld van sagen en sprookjes. Zijn werk zit vol humor; romantische ironie en humoristische taferelen leken Pieck op het lijf geschreven. Hij bezat een onuitputtelijke bron van ideeën en had oog voor detail en nuances. Het is indrukwekkend om te zien hoeveel werken de sympathieke kunstenaar heeft nagelaten. Vrije weekenden waren dan ook schaars. Pieck werkte zeven dagen per week, ’s morgens, ’s middags en ’s avonds. Voor krant, radio en televisie had hij nauwelijks aandacht.
Ambachtsman of kunstenaar?
Je bent een hand met daaraan een potlood dat een tekening maakt.
Waarschijnlijk ligt de belangrijkste oorzaak van de algemene waardering voor Anton Pieck in de sfeer van zijn werken. Een antwoord op een romantisch verlangen dat bij veel mensen aanwezig is. Hoewel hij zijn hele leven tekende en schilderde en een grote variëteit aan werken produceerde, kenmerkt zijn werk zich toch door zijn voorliefde voor de 19e eeuw; het stempel van een romantisch tekenaar is dan ook altijd aan zijn naam blijven kleven.
Dat heeft invloed gehad op de waardering, die hij in de kunstwereld kreeg. Zelf heeft hij hierover gezegd:
De vraag wat kunst is en voor wie en voor wat men kunst ‘maakt’ houdt mij niet bezig. Ik vind het best als men argumenteert: dit is géén kunst, dat is wél kunst, maar het doet mij persoonlijk niets. Ik wil mijn kunst best anders noemen. Met grote bewondering heb ik het ambacht bij anderen leren zien, laat mij dan maar zo’n ambacht beoefenen, maar dan wel met vakmanschap en liefde voor het werk!
Hoewel Anton Pieck vanuit zijn bescheidenheid zichzelf ambachtsman noemde vanwege het vakmanschap en de liefde voor het werk, maakt het museum duidelijk, dat het niveau van het werk van Anton Pieck van hoge kwaliteit is; en dat er door hem een persoonlijk en herkenbaar stempel op het werk is gedrukt. De keuze en de uitbeelding van de onderwerpen getuigen van een maatschappelijke betrokkenheid. De kwalificatie ambachtsman is weliswaar zeker van toepassing op hem, maar dat is niet toereikend. Anton Pieck gaf een extra dimensie aan zijn werk, waardoor het zeker kunst genoemd mag worden.
