“Miauw!” – 25 jaar Franciens Katten
Periode oktober 2015 t/m april 2016
Het Anton Pieck Museum in Hattem toont vanaf 6 oktober tot en met april 2016 een bijzondere tentoonstelling. Ditmaal staat het werk van Francien van Westering centraal, onder de naam “Miauw!” 25 jaar Franciens Katten.
“Miauw!” is een overzichtstentoonstelling ter ere van het 25-jarig jubileum van het werk van Francien van Westering. Tijdens deze tentoonstelling zijn ca. 70 originele tekeningen te zien uit haar grote oeuvre. Ook zal Francien zelf een keer per maand in het Anton Pieck Museum een workshop geven en is er een kleurwedstrijd aan deze tentoonstelling verbonden.
Francien van Westering (Bloemendaal, 1951) wist vanaf het moment dat ze een potlood vast kon houden dat ze tekenaar wilde worden. Al tijdens haar opleiding aan de Gerrit Rietveld Academie kreeg ze haar illustratie opdrachten, en vanaf dat moment is ze non stop aan het werk geweest. Hoewel ze veel verschillende opdrachten had en in diverse stijlen werkte, liep er toch al gauw een rode draad door haar werk: haar liefde voor katten.
Ze werkte voor diverse week- en maandbladen (Libelle, Margriet, Opzij, Bobo en vele anderen) diverse bedrijven (Bijenkorf, SNS-bank, Nationale Nederlanden, Mona, Whiskas) en maakte ze talloze boekomslagen voor uitgevers in binnen en buitenland.
Met haar eigen prentenboek “Boer wat zeg je van mijn kippen” heeft Francien de voor haar zo typerende ragfijne potloodtechniek verder ontwikkeld.Alleen Francien van Westering zet katten zó uniek en levensecht neer, dat zij met recht dé kattentekenares van Nederland genoemd mag worden. Met haar ragfijne kleurpotloodtechniek weet ze niet alleen het uiterlijk, maar ook het karakter van de katten die ze tekent trefzeker over te brengen. Naast honderden kattentekeningen heeft Francien ook vele illustraties gemaakt van andere (huis)dieren, romantische elfjes, vrolijke beertjes en talloze onderwerpen.
Bij het grote publiek is ze bekend geworden met haar column ‘Franciens Katten’ voor het damesblad ‘Margriet’. Bijna 14 jaar lang schreef en tekende ze wekelijks over het leven met haar katten. Sinds 2001 werk Francien regelmatig voor het Duitse weekblad ‘Bild der Frau’. Er verschijnen ook regelmatig kattentekeningen van haar hand in het Engelse kattentijdschrift ‘Your Cat’. Het Deense familieweekblad ‘Hjemmer’ plaatst om de week een column met een tekening van haar katten.
Al 25 jaar verschijnen er agenda’s, kalenders, mokken en meer moois met haar fantastische illustraties. In 2015 verschenen een aantal series postzegels met Franciens kattentekeningen bij Postnl. Francien woont met haar man, vijf katten, een hond, tien kippen en twee cavia’s in een boerderijtje in Friesland.
oktober 2015 – april 2016
Poezentrekjes en kattenkwaad trefzeker en haarfijn uitgebeeld
Lieneke Koornstra
In het Anton Pieck Museum is op dit moment het werk te zien van Francien van Westering: ‘Miauw!’ 25 jaar Franciens katten. Introductie heeft de tekenares nauwelijks nodig want zij is de bekendste kattentekenares van Nederland. In het museum wijzen de pootafdrukken van een poes je de weg naar de uit zo’n 70 werken bestaande overzichtstentoonstelling. Meteen sta ik oog in oog met Emma. Het tenger ogende katje zit achter een aantal kleurpotloden, illustratief voor het materiaal waarmee Van Westering veelvuldig werkt. De tekenares bezit honderden kleurpotloden, puntenslijpers trouwens ook. Voor nauwgezet tekenwerk heb je potloden met scherpe punten nodig. Een deel ervan is samen met een bonte verzameling kattenagenda’s ondergebracht in een lange vitrinetafel.
Behalve een groot kattenliefhebster moet Francien van Westering wel iemand zijn met een gigantisch engelengeduld. Nadat ze een basistekening heeft gemaakt, voorziet ze die van een laagje aquarel om daarna laagje voor laagje met haar kleurpotloden door te voor de verdere uitwerking. Het effect is ernaar, want de vele katten die mij vanaf de wanden aankijken zijn zo levensecht dat ik een aantal ervan zo zou willen aaien. Pioe bijvoorbeeld. ‘Katten kunnen heel troostend zijn’, lees ik in de tekst eronder. ‘Pioe heeft haar eigenaresse geholpen door een moeilijke periode heen te komen.’ En wat te zeggen Zipper? ‘Deze vreedzame kater heeft altijd onder de plak gezeten bij zijn moeder’, wordt me al lezend duidelijk. ‘Gelukkig had hij buiten zijn eigen leven.’ Ja, zo gaat dat, buiten lokt de vrijheid. Zodra ik de tekening van zijn moeder tegenkom, Krieltje heet ze, zie ik meteen dat zij niet voor de poes was. ‘Iedereen die haar niet beviel (hond, kat, mens) kon een dreun van haar krijgen’, vermeldt de begeleidende tekst. ‘En toch was ik dol op haar’, geeft Van Westering te kennen.
Allerlei poezentrekjes en kattenkwaad passeren in deze expositie trefzeker en haarfijn de revue. Speels, nieuwsgierig en ondeugend hangen de dakhazen de beest uit tussen de serpentines en confetti. Lui, uitgestrekt of in sfinxhouding liggen ze tevreden spinnend in de weg op krant, boek of breiwerk. Zelfverzekerd en onverstoord lopen ze rond met een air of het hele huis en de hele tuin van hen is. ‘En dat is natuurlijk ook zo’, aldus Francien van Westering. Dat het Anton Pieck Museum een tentoonstelling aan het werk van deze tekenares wijdt, is goed te begrijpen. Ook Pieck was immers tekenaar. Bovendien wordt het werk van beiden door kunstcritici veelal niet als kunst beschouwd. ‘Ik wil mijn kunst best anders noemen’, reageerde Pieck op deze onderwaardering. ‘Met grote bewondering heb ik het ambacht bij anderen leren zien, laat mij dan maar zo’n ambacht beoefenen, maar dan wel met vakmanschap en liefde voor het werk!’ Diezelfde kwaliteiten zijn terug te vinden in het werk van Van Westering, idem in het werk van onder meer Rembrandt van Rijn en Johannes Vermeer.
Bij het antwoord op de vraag of iets kunst is of niet, wordt dikwijls meegewogen of iets niet alleen de ogen prikkelt maar ook de geest. Juist dat blijft een zeer persoonlijke kwestie waarover veel te discussiëren valt. Alleen al daarom is het Rijks beslist niet het enige museum met een collectie die een bezoek waard is. Tevens is het opmerkelijk dat Francien van Westering met haar figuratieve tekenwerk niet in één adem wordt genoemd met Marjolein Bastin, Dirk van Gelder, Jan Voerman en Marinus Adrianus Koekkoek, zeker wanneer je bedenkt dat Van Westering de kunst zeer goed verstaat om met oog voor detail niet alleen katten maar ook andere dieren en mensen uit te beelden.
Een deel van het geëxposeerde werk is te koop. Mijn oog viel op Floortje meets Kandinsky, een aquarel. De zwarte Noorse boskat is opgenomen in het door Wassily Kadinsky geschilderde Blick auf Murnau mit Kirche, waarbij een van de kattenpootjes speels buiten de lijst is afgebeeld. Het prijskaartje ontbrak bij deze fraaie compositie waarin figuratief en abstract elkaar ontmoeten, ‘n.t.k.’ stond ervoor in de plaats. Toch jammer!
